Türkiye'nin Adresi [Metin Eloğlu]

-I- tavsayan bir rüzgârdaki hadilik sudaki buğulanıma direniş gece indi miydi ot güne upuzuyor geceye daha yıl var peki ne bu hırsız merdiveni bir de oturasılık tutturdun tam giderayak —inim inim gözleri— yahu silme ısırgan buralar, azıcık çömel peki güze doğru istanbul’da bir kuş öter yazları kuş ne, yaz niye, istanbul nere a deli burası önce türkiye, sonra pompei’nin son günleri -II- pıyrım pıyrım bir deniz hırpani bir gökyüzü nereden bulup döşerler salıncakta bebeler çünkü’lerin, ya da’ların savsağında hani’celer, belki’celer, ama’calar gözleri güme gidiyor ilk, gitsin mi sen oğlusun sonra bir bacağı yitiyor, ellerini alakoyuyorlar dişleri hiç mi hiç, dişleri de olsa mıydı ciğerine takıyor bir sabanı, üç evlek öteye çekeliyor bir yayan yulaf sepeliyor yarısı kendi barsağı köpürmüş tezeklere dalağı dökülüyor, kelliği bir kentiçi kavşağında buluyoruz son ne yüreği ne şahdamarı ne kirpiği onu sap, sen oğlusun -III- et kılçık yoğrumları bu ya daha da inceltemezsin zarganaları su dinik a...

Kar Şiiri [Sezai Karakoç]


Karın yağdığını görünce

Kar tutan toprağı anlayacaksın

Toprakta bir karış karı görünce

Kar içinde yanan karı anlayacaksın


Allah kar gibi gökten yağınca

Karlar sıcak sıcak saçlarına değince

Başını önüne eğince

Benim bu şiirimi anlayacaksın


Bu adam o adam gelip gider

Senin ellerinde rüyam gelip gider

Her affın içinde bir intikam gelip gider

Bu şiirimi anlayınca beni anlayacaksın


Ben bu şiiri yazdım aşık çeşidi

Öyle kar yağdı ki elim üşüdü

Ruhum seni düşününce ışıdı

Her şeyi beni anlayınca anlayacaksın

Şiirin Tahlîli

Sezai Karakoç’un “Kar Şiiri”, kar metaforu üzerinden derin tasavvufi, duygusal ve varoluşsal anlamlar taşıyan bir eserdir. Şiir, Karakoç’un hem manevi arayışını hem de aşka ve insana dair sezgilerini ifade ettiği bir dil kullanır. Şiiri başlıca temalar ve imgeler üzerinden tahlil edelim.


1. Karın Metaforik Anlamı

Şiirin başında kar, sade bir doğa olayı gibi görünse de, hemen ardından onun manevi bir anlam taşıdığı fark edilir:

“Karın yağdığını görünce
Kar tutan toprağı anlayacaksın.”
Kar, bu dizelerde temizliği, arınmayı ve ilahi bir rahmeti temsil eder. Karın toprağı örtmesi, hem doğanın hem de insanın içsel olarak temizlenmesi ve saflaşması olarak yorumlanabilir. Şair, okuyucuya veya muhatabına, bu saflaşmayı ancak deneyimleyerek anlayabileceğini söyler.


2. İlahi Bağlantı ve Allah’ın Rahmeti

Şiir, karı ilahi bir bağlamda ele alır:

“Allah kar gibi gökten yağınca
Karlar sıcak sıcak saçlarına değince...”
Burada kar, Allah’ın rahmetini ve insan üzerindeki lütfunu sembolize eder. Karın soğukluğu, saçlara değdiğinde sıcak bir his bırakır; bu, ilahi rahmetin ilk anda zorluk gibi görünse de, aslında ruhu ısıtan bir tesir bıraktığını ifade eder. Şairin muhatabına, bu manevi dokunuşun farkına varıldığında şiirin anlamının çözüleceğini söylemesi, şiiri tasavvufi bir derinliğe taşır.


3. Affetme ve İntikam Çelişkisi

Şiirin üçüncü kıtası, insanın karmaşık duygusal dünyasına bir pencere açar:

“Her affın içinde bir intikam gelip gider.”
Bu dize, insanın bağışlama eylemi içinde bile bir hesaplaşma arzusunun olabileceğini ifade eder. Şair, affetmenin bile tam anlamıyla saf bir eylem olmadığını, insandaki çelişkili duyguların bir döngü içinde gelip gittiğini vurgular. Bu, insanın duygusal karmaşıklığını ve manevi arayışındaki zorluklarını ifade eden bir imge olarak değerlendirilebilir.


4. Şiir ve Anlayışın Derinliği

Şair, şiiri bir aracı olarak görür ve onun anlaşılmasının, hem kendisinin hem de hakikatin anlaşılması için bir anahtar olduğunu söyler:

“Bu şiirimi anlayınca beni anlayacaksın.”
Burada, şiir bir anlatım biçimi olmanın ötesinde, şairin ruh halini, iç dünyasını ve belki de onun hakikat arayışını yansıtan bir araçtır. Şiir, şairle okuyucu arasında bir köprü kurar ve bu köprüyü geçmek, anlamak için hem zihin hem de ruh gerekir.


5. Şairin Kendi Deneyimi ve İlhamı

Son kıtada, şair kendi durumunu açıklar:

“Ben bu şiiri yazdım aşık çeşidi
Öyle kar yağdı ki elim üşüdü
Ruhum seni düşününce ışıdı...”
Kar, burada şairin içinde bulunduğu zorluğu, yalnızlığı veya içsel yolculuğu ifade eder. Ellerinin üşümesi, dış dünyadaki soğukluğu ve zorluğu temsil ederken; ruhunun “ışımış” olması, ilahi veya aşk dolu bir aydınlanmayı ifade eder. Kar ve ışık, bu dizelerde birbirini tamamlayan imgeler haline gelir.


6. Anlama Süreci ve Ruhsal Yolculuk

Şair, muhatabına ve okuyucusuna, bu şiiri ve dolayısıyla kendisini anlamanın bir süreç olduğunu söyler:

“Her şeyi beni anlayınca anlayacaksın.”
Bu dize, insanın hem şairi hem de hayatın anlamını kavramak için belli bir olgunluğa ve manevi bir sezgiye erişmesi gerektiğini ifade eder. Kar, burada hem bir başlangıç hem de bir son nokta olarak kullanılmıştır; insanın temizlenmesiyle başlayan bu süreç, nihayetinde hakikati ve şairi anlamakla sonlanır.


Sonuç

Sezai Karakoç’un “Kar Şiiri”, sade bir anlatımla derin ve çok katmanlı anlamlar sunar. Kar, Allah’ın rahmetinden insanın içsel dünyasına kadar uzanan geniş bir anlam yelpazesi taşır. Şiir, insanın manevi bir yolculuğa çıkması gerektiğini, bu yolculukta arınmanın, anlamanın ve nihayetinde hakikate ulaşmanın yer aldığını vurgular. Şairin kendi deneyimleriyle şekillenen bu eser, okuyucuyu hem duygusal hem de düşünsel bir derinliğe davet eder.

Yorumlar