Türkiye'nin Adresi [Metin Eloğlu]

tarih:
-I- tavsayan bir rüzgârdaki hadilik sudaki buğulanıma direniş gece indi miydi ot güne upuzuyor geceye daha yıl var peki ne bu hırsız merdiveni bir de oturasılık tutturdun tam giderayak —inim inim gözleri— yahu silme ısırgan buralar, azıcık çömel peki güze doğru istanbul’da bir kuş öter yazları kuş ne, yaz niye, istanbul nere a deli burası önce türkiye, sonra pompei’nin son günleri -II- pıyrım pıyrım bir deniz hırpani bir gökyüzü nereden bulup döşerler salıncakta bebeler çünkü’lerin, ya da’ların savsağında hani’celer, belki’celer, ama’calar gözleri güme gidiyor ilk, gitsin mi sen oğlusun sonra bir bacağı yitiyor, ellerini alakoyuyorlar dişleri hiç mi hiç, dişleri de olsa mıydı ciğerine takıyor bir sabanı, üç evlek öteye çekeliyor bir yayan yulaf sepeliyor yarısı kendi barsağı köpürmüş tezeklere dalağı dökülüyor, kelliği bir kentiçi kavşağında buluyoruz son ne yüreği ne şahdamarı ne kirpiği onu sap, sen oğlusun -III- et kılçık yoğrumları bu ya daha da inceltemezsin zarganaları su dinik a...
0

Toprak [Metin Eloğlu]

tarih:


Belki Ada’daki köşkü üstüne yapacak

Karısını kızanını peşkeş çekecek belki

Ayaklarına kapanacak şöylelemesine

Benim bildiğimse rüşvet teklif eder

Şölenler adar rakılı makılı

Kanma sakın


Ense köküne vur bir odun

Yüzükoyun kapaklansın deyyus

İnsanını hor gördüğü

Somununu haraca kestiği

Bağımsızlığına diş bilediği

Şu toprağı öpsün

Şiirin Tahlîli

Metin Eloğlu'nun "Toprak" adlı şiiri, toplumsal eleştiri ve isyan dolu bir eser olarak dikkat çeker. Şair, bir yandan toplumun yozlaşmış figürlerini hedef alırken, diğer yandan toprak kavramı üzerinden bağımsızlık, emek ve insan onurunu vurgular. Bu şiir, sert bir üslupla yazılmıştır ve içerdiği imgeler aracılığıyla okuyucuyu derinden etkiler.

1. Şiirin Genel Teması

  • Şiir, toplumdaki yozlaşmayı, bireylerin bencilliğini ve çıkarcılığını sert bir şekilde eleştirir.
  • Şairin odak noktası, toprak metaforu üzerinden insan onuru ve bağımsızlıktır. Toprak, hem fiziksel hem de simgesel anlamda bir aidiyet, emek ve özgürlüğü temsil eder.

2. Eleştiri ve Hedef

Şiirin başında şair, toplumun yozlaşmış figürlerini betimler:

  • “Belki Ada’daki köşkü üstüne yapacak”: Burada, toplumsal zenginlik ve lüks yaşam düşkünlüğü eleştirilir. "Ada'daki köşk", toplumun maddi zenginliğe olan açgözlü ilgisine gönderme yapar.
  • “Karısını kızanını peşkeş çekecek belki”: Bu dizede ahlaki çöküşe işaret edilir. İnsanların kişisel çıkarları uğruna her türlü değeri hiçe sayabileceği bir tablo çizilir.
  • “Rüşvet teklif eder”: Bu ifade, yozlaşmış sistemin temel unsurlarından biri olan rüşvete dikkat çeker. Şair, dürüstlük ve adalet kavramlarının ne kadar çiğnendiğini gözler önüne serer.

3. Şiddetli İsyan

Şair, yozlaşmaya karşı duyduğu öfkeyi sert bir dille dile getirir:

  • “Ense köküne vur bir odun”: Bu ifade, fiziksel bir şiddeti işaret ediyor gibi görünse de, aslında toplumun yozlaşmış unsurlarına karşı duyulan yoğun bir öfkenin sembolüdür. Şair, ahlaksızlık ve yozlaşmaya karşı radikal bir tavır alır.
  • “Yüzükoyun kapaklansın deyyus”: Burada kullanılan sert dil, şairin öfkesini ve toplumsal yozlaşmaya karşı sabrının taşmış olduğunu açıkça gösterir.

4. Toprak ve Bağımsızlık

Şiirin en etkileyici bölümü, toprak kavramının güçlü bir şekilde vurgulanmasıdır:

  • “İnsanını hor gördüğü”, “Somununu haraca kestiği” ve “Bağımsızlığına diş bilediği” ifadeleri, toprağın bir aidiyet, emek ve bağımsızlık simgesi olduğunu gösterir. Şair, bu değerleri hiçe sayan yozlaşmış figürleri hedef alır.
  • “Şu toprağı öpsün”: Şair, yozlaşmış insanları, hor gördükleri ve haklarını çiğnedikleri halkın ve toprağın önünde diz çökmeye çağırır. Bu, hem bir yüzleşme hem de bir hesaplaşma talebidir.

5. Üslup ve Şiirsel Teknikler

  • Sert Üslup: Şair, açık ve keskin bir dille toplumsal eleştirisini yapar. Kullanılan ifadeler, okuyucuyu sarsacak kadar doğrudan ve etkileyicidir.
  • Metaforlar: Ada’daki köşk, toprak, somun gibi imgeler, toplumsal gerçeklerin soyutlanarak ele alınmasına hizmet eder.
  • İroni ve Eleştirel Ton: Şair, yozlaşmış figürlerin kendilerini kurtarmak için yapabilecekleri komik ve küçük düşürücü şeyleri sıralarken ironi kullanır.
  • Ritmik Akış: Şiirin akışı, şairin öfkesi ve isyanı doğrultusunda yoğun bir enerji taşır. Bu, şiirin temposunu ve etkisini artırır.

6. Temalar

  • Toplumdaki Yozlaşma: Şair, çıkarcılığı, ahlaksızlığı ve adaletsizliği sert bir şekilde eleştirir.
  • Bağımsızlık ve Onur: Toprak, bağımsızlık ve insan emeğinin sembolüdür. Şair, bu değerlere saygısızlık edenlerin yüzleşmesini talep eder.
  • Emek ve Adalet: "Somun" ve "toprak" gibi imgeler, halkın emeği ve yaşam mücadelesiyle özdeşleşir.
  • İsyan ve Yüzleşme: Şair, yozlaşmış bireylerin halkla ve toprakla yüzleşmesini ister; onların suçlarını kabul etmeye zorlar.

7. Genel Değerlendirme

Metin Eloğlu'nun "Toprak" şiiri, sert üslubu ve keskin toplumsal eleştirisiyle dikkat çeken bir eserdir. Şiir, yozlaşmış bireyler ve toplumsal adaletsizlik karşısında duyulan öfkenin bir yansımasıdır. Toprak, bu bağlamda bağımsızlık, emek ve onurun sembolü olarak ele alınır. Şair, hem bireysel hem de toplumsal bir yüzleşme çağrısında bulunur. Bu güçlü mesaj, şiiri okuyucular için unutulmaz kılar ve etkisini artırır.

Yorumlar

Yorum Gönder